Ngành gỗ Việt Nam 2024: Thách thức, Cơ hội và Hướng Đi Mới
Năm 2024 chứng kiến nhiều biến động thị trường tác động mạnh đến hoạt động chế biến và xuất khẩu gỗ Việt Nam. Tuy nhiên, dù phải liên tục theo dõi các chính sách và xu hướng từ các thị trường nhập khẩu, các doanh nghiệp ngành gỗ vẫn tìm ra cơ hội bứt phá, đạt được mục tiêu xuất khẩu đề ra.
Xuất khẩu gỗ tăng trưởng tích cực
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 11 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam ước đạt hơn 14,6 tỷ USD, tiến sát mục tiêu điều chỉnh giữa năm là 15,2 tỷ USD. Nhận thấy tín hiệu phục hồi khả quan từ thị trường, ngay từ đầu năm, các hiệp hội và doanh nghiệp trong ngành đã chủ động tìm kiếm cơ hội mở rộng xuất khẩu.
Nhiều hội chợ thương mại được tổ chức tại các địa phương có thế mạnh về chế biến gỗ như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bình Định, giúp kết nối doanh nghiệp với khách hàng quốc tế.
Thị trường Mỹ – Cơ hội và thách thức
Theo ông Nguyễn Chánh Phương, Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh (HAWA), thị trường gỗ hiện nay đã ổn định hơn. Mỹ vẫn là thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam, chiếm hơn 54% tổng kim ngạch xuất khẩu ngành gỗ. Tuy nhiên, đây cũng là thị trường có nhiều biến động về chính sách thuế, khiến doanh nghiệp luôn trong trạng thái thận trọng.
Để thích ứng, các doanh nghiệp chế biến gỗ tại Bình Dương, Đồng Nai, Bình Định đang nỗ lực thay đổi chiến lược, cập nhật nhanh chóng các điều chỉnh từ thị trường Mỹ. Một số doanh nghiệp Bình Dương đã tập trung vào đổi mới thiết kế, giới thiệu sản phẩm độc đáo tới khách hàng quốc tế.
Bên cạnh xuất khẩu truyền thống, nhiều doanh nghiệp cũng tận dụng thương mại điện tử để mở rộng đầu ra, thay vì chỉ tập trung vào hình thức bán sỉ. Sự linh hoạt này giúp các doanh nghiệp thích nghi với xu hướng mới và tăng trưởng ổn định hơn.
Đồng Nai bứt phá xuất khẩu gỗ
Đồng Nai hiện xuất khẩu sản phẩm gỗ đến hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó các thị trường trọng điểm bao gồm Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc. Theo Cục Thống kê Đồng Nai, kim ngạch xuất khẩu gỗ của tỉnh này tính đến thời điểm hiện tại đạt 1,3 tỷ USD, tăng 14,3% so với năm 2023. Thành công này đến từ việc các doanh nghiệp chủ động nắm bắt thị trường và mở rộng kênh phân phối.
Khai thác thị trường nội địa – Hướng đi bền vững
Dù xuất khẩu mang lại doanh thu lớn, các doanh nghiệp ngành gỗ cũng không bỏ qua cơ hội phát triển thị trường nội địa. Thực tế, thị trường trong nước vẫn còn nhiều tiềm năng nhưng chưa được khai thác hiệu quả.
Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch HĐQT AA Corporation, cho biết thị trường nội thất Việt Nam, bao gồm đồ gỗ và vật liệu xây dựng, có quy mô không dưới 10 tỷ USD. Với dân số 100 triệu người và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, đây là cơ hội lớn cho doanh nghiệp trong nước mở rộng tiêu thụ.
Tuy nhiên, theo PGS. TS Vũ Hồng Cương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Nội thất Việt Nam, các doanh nghiệp chế biến gỗ nội địa vẫn chưa tạo được dấu ấn rõ ràng về thiết kế và thương hiệu. Phân khúc cao cấp chủ yếu bị chiếm lĩnh bởi hàng nhập khẩu từ châu Âu, trong khi sản phẩm trung cấp và bình dân vẫn loay hoay định hình phong cách. Điều này khiến tâm lý chuộng hàng nhập khẩu vẫn còn phổ biến.
Để phát triển bền vững, doanh nghiệp gỗ Việt Nam không chỉ cần mở rộng xuất khẩu mà còn phải xây dựng thương hiệu vững chắc trong nước. Khi thị trường nội địa phát triển, sản phẩm gỗ Việt sẽ có chỗ đứng cả trong nước lẫn quốc tế.
Nâng cao năng lực cạnh tranh
Theo ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, doanh nghiệp ngành gỗ cần tập trung vào năm trụ cột để nâng cao năng lực cạnh tranh:
- Ứng dụng kỹ thuật và công nghệ hiện đại
- Sản xuất theo hướng giảm phát thải
- Cải tiến quản trị doanh nghiệp
- Đẩy mạnh xúc tiến thương mại
- Xây dựng hệ thống tiêu chuẩn giám sát nội bộ
Việc đầu tư vào những yếu tố này không chỉ giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh với các công ty nước ngoài mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển dài hạn của ngành gỗ Việt Nam.
Kết luận
Năm 2024 là một năm đầy thách thức nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho ngành gỗ Việt Nam. Bên cạnh việc mở rộng xuất khẩu và tìm kiếm thị trường mới, doanh nghiệp cần tập trung vào thị trường nội địa và xây dựng thương hiệu vững chắc. Khi kết hợp tốt các chiến lược này, ngành gỗ Việt Nam không chỉ khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế mà còn tạo ra giá trị bền vững trong nước.
Trích từ bài viết của tác giả Hồng Nhung (TTXVN)
Nguồn: baotintuc.vn