Mục Tiêu Xuất Khẩu Đạt 18 Tỷ USD
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ (G&SPG) của Việt Nam trong năm 2024 đạt 16,25 tỷ USD, tăng 20,3% so với năm trước. Trong đó, sản phẩm gỗ đóng góp 11,2 tỷ USD, tăng 21,9% so với năm 2023.
So với kỷ lục cũ được thiết lập vào năm 2022 (15,8 tỷ USD), xuất khẩu ngành gỗ năm 2024 đã vượt khoảng 500 triệu USD. Ngoài gỗ, lâm sản ngoài gỗ cũng mang về 1,04 tỷ USD, giúp tổng kim ngạch xuất khẩu lâm sản đạt khoảng 17,3 tỷ USD.
Về thị trường, Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành gỗ Việt Nam. Trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu G&SPG sang Mỹ đạt 9,1 tỷ USD, chiếm 56% tổng giá trị xuất khẩu của toàn ngành.
Cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn) đánh giá triển vọng xuất khẩu ngành gỗ năm 2025 tích cực với mục tiêu đạt 18 tỷ USD. Tuy nhiên, mức tăng trưởng này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu, nhu cầu tiêu dùng tại các thị trường lớn, chính sách thương mại, cũng như năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước.
Cạnh Tranh Gia Tăng – Doanh Nghiệp Cần Đổi Mới
Các thị trường xuất khẩu quan trọng của ngành gỗ vẫn là Mỹ, EU và Trung Quốc. Tuy nhiên, sự cạnh tranh từ Trung Quốc, Malaysia, Indonesia đang tạo áp lực lớn, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam tập trung phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
- Thị trường EU: Hiệp định EVFTA tiếp tục mang lại lợi thế thuế quan, giúp mở rộng cơ hội xuất khẩu gỗ và sản phẩm chế biến.
- Thị trường Trung Quốc: Nhu cầu gỗ tăng cao do quá trình đô thị hóa và xây dựng, nhưng doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về nguồn gốc gỗ hợp pháp.
Ông Huỳnh Thanh Vạn, Chủ tịch HĐQT Công ty S Furniture, nhận định mục tiêu xuất khẩu 18 tỷ USD hoàn toàn khả thi. Theo ông, đơn hàng của các doanh nghiệp ngành gỗ đã khả quan hơn nhiều so với năm 2024. Riêng S Furniture kỳ vọng tăng trưởng 25-30% trong năm tới.
Các doanh nghiệp đang tập trung mạnh vào chuyển đổi số trong sản xuất để tối ưu hóa chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Công nghệ sản xuất tiên tiến giúp giảm chi phí lao động và cải thiện độ hoàn thiện của sản phẩm.
Bên cạnh đó, yếu tố chuyển đổi xanh cũng ngày càng được quan tâm. Đây không chỉ là xu hướng mà đã trở thành tiêu chí bắt buộc của nhiều thị trường quốc tế. Nếu không đáp ứng yêu cầu về sản xuất bền vững, doanh nghiệp sẽ gặp nhiều rủi ro khi xuất khẩu.
Ngoài ra, dòng đơn hàng từ Trung Quốc đang dịch chuyển sang Việt Nam nhờ hạ tầng logistic được cải thiện, ngành công nghiệp phụ trợ phát triển mạnh và lực lượng lao động có tay nghề cao. Đây là lợi thế cạnh tranh lớn giúp Việt Nam giữ vững vị thế trong chuỗi cung ứng gỗ toàn cầu.
Thị Trường Mỹ – Điểm Sáng Trong Xuất Khẩu Ngành Gỗ
Theo ông Huỳnh Thanh Vạn, Mỹ là thị trường tiềm năng và có vai trò quan trọng trong xuất khẩu gỗ của Việt Nam. Hiện tại, nhu cầu tại Mỹ đang duy trì ổn định. Hơn nữa, do các vụ cháy rừng lớn tại Mỹ làm thiệt hại nhiều công trình, nhu cầu tái thiết trong những năm tới sẽ rất cao, tạo cơ hội lớn cho các doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ Việt Nam.
Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu của các nhà nhập khẩu Mỹ, EU, Anh…, doanh nghiệp Việt Nam cần đạt các chứng chỉ như:
- BSCI, SMETA: Tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội trong chuỗi cung ứng
- FSC, COC: Chứng nhận nguồn gốc gỗ hợp pháp và bền vững
Không đạt được các tiêu chuẩn này sẽ khiến doanh nghiệp mất cơ hội thâm nhập các thị trường xuất khẩu trọng điểm.
Một rủi ro khác là việc Mỹ có thể tiến hành điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm gỗ nhập khẩu. Do đó, doanh nghiệp cần nâng cao hiểu biết về các quy định thương mại, tuân thủ tiêu chuẩn xuất xứ và chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh bị áp thuế cao.
Theo ông Võ Đức Anh, chuyên viên phân tích của MBS Research, thị trường Mỹ tiếp tục là động lực thúc đẩy xuất khẩu G&SPG trong năm 2025. Chính sách nới lỏng tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) dự kiến kéo dài sang năm 2025, giúp thị trường nhà ở Mỹ phục hồi.
Dự báo, số giấy phép xây dựng tại Mỹ sẽ tăng 8,6%, đạt mức 1,55 triệu trong nửa đầu năm 2025. Điều này sẽ kéo theo sự gia tăng nhu cầu về nội thất gỗ, đặc biệt là trong nửa cuối năm.
Ngoài ra, chính sách thuế của chính quyền Mỹ mới có thể tạo ra thách thức trong ngắn hạn nhưng sẽ mở ra cơ hội trong trung và dài hạn. Khi mức thuế mới được áp dụng, giá thành sản phẩm gỗ Trung Quốc sẽ tăng cao, từ đó người tiêu dùng Mỹ sẽ có xu hướng lựa chọn các sản phẩm thay thế từ Việt Nam với giá cả cạnh tranh hơn.
“Về trung và dài hạn, chúng tôi kỳ vọng chính sách thuế mới của Mỹ sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu G&SPG Việt Nam, giúp tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ trong năm 2025,” ông Võ Đức Anh nhận định.
Kết Luận
Ngành gỗ Việt Nam bước vào năm 2025 với nhiều cơ hội và thách thức. Sự phục hồi của thị trường Mỹ, sự mở rộng thị phần tại EU và nhu cầu ngày càng cao từ Trung Quốc sẽ là động lực chính thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, đầu tư vào công nghệ sản xuất, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Nếu tận dụng tốt các lợi thế này, mục tiêu xuất khẩu 18 tỷ USD trong năm 2025 hoàn toàn có thể đạt được, đưa Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng gỗ toàn cầu.