Sau khi Mỹ chính thức áp dụng chính sách thuế quan với nhiều ngành hàng của Việt Nam, trong đó có ngành gỗ, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ đang đứng trước sức ép phải thay đổi chiến lược để duy trì đà tăng trưởng.
Mới đây, vào ngày 25/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ áp mức thuế lên đến 50% đối với tủ bếp, tủ phòng tắm và một số sản phẩm nội thất, bắt đầu từ 1/10. Mỹ vốn là thị trường tiêu thụ chính của đồ gỗ Việt, vì vậy động thái này được xem là thách thức lớn đối với toàn ngành. Trước tình hình đó, nhiều doanh nghiệp đã nhanh chóng tìm kiếm các thị trường thay thế và hướng đi mới.
Một trong những điểm sáng hiện nay là thị trường Canada. Việt Nam đang nằm trong nhóm ba quốc gia xuất khẩu đồ gỗ lớn nhất vào quốc gia này. Theo Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, người tiêu dùng Canada đặc biệt ưa chuộng đồ nội thất gỗ Việt Nam, nhất là các sản phẩm phòng ngủ, chiếm tới hơn 35% tổng kim ngạch xuất khẩu sang Canada. Sự thành công này đến từ cả chất lượng, giá thành cạnh tranh lẫn khả năng đáp ứng thị hiếu của người Canada – vốn đề cao tính bền vững, thiết kế tối giản và thân thiện môi trường.
Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) khuyến nghị doanh nghiệp chú trọng sản phẩm có chứng chỉ FSC để khẳng định yếu tố bền vững, đồng thời tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và chất lượng quốc tế như CSA, UL hay ANSI/BIFMA nhằm gia tăng sức cạnh tranh.
Một lợi thế lớn khác là Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), giúp hàng hóa Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế quan khi vào Canada. Thị trường này vốn có nhu cầu nhập khẩu cao bởi ngành nội thất nội địa chỉ đáp ứng khoảng 50% nhu cầu trong nước, dù Canada nằm trong nhóm 10 quốc gia sản xuất nội thất hàng đầu thế giới. Nhờ đó, Việt Nam có nhiều cơ hội mở rộng xuất khẩu nhờ lợi thế về giá, chất lượng và sự linh hoạt.
Theo ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Kiểm lâm và Lâm nghiệp, để đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế, doanh nghiệp Việt cần tập trung vào thiết kế hiện đại, tối giản, thân thiện môi trường và chú trọng độ bền, tính an toàn cũng như giá trị bền vững của sản phẩm.
Ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (Hawa), cho biết các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt CPTPP, là cơ hội giúp doanh nghiệp giảm chi phí thuế quan và tăng sức cạnh tranh với các đối thủ ngoài khối như Trung Quốc, Ấn Độ hay các nước Nam Mỹ. Ngành gỗ Việt Nam cũng đang hướng đến nâng cao giá trị gia tăng thông qua chủ động thiết kế và phát triển kênh bán hàng trực tuyến.
Trong 8 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 11,1 tỷ USD, tăng 6,5% so với cùng kỳ năm 2024. Tuy nhiên, Hawa dự báo những tháng cuối năm sẽ còn nhiều khó khăn. Do đó, bên cạnh việc mở rộng thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp được khuyến khích tập trung khai thác thị trường nội địa.
Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch AA Corporation – đơn vị sở hữu thương hiệu nội thất Nhà Xinh, cho biết doanh nghiệp đang mở rộng chuỗi cung ứng nội thất trong nước. Với 6 cửa hàng tại TP.HCM và Hà Nội, Nhà Xinh không chỉ bán sản phẩm do chính mình thiết kế, sản xuất mà còn cung cấp cho nhiều dự án khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp. Ông nhận định thị trường nội địa với tốc độ tăng trưởng 5–10% nhờ đô thị hóa và mức sống nâng cao chính là cơ hội quan trọng cho ngành gỗ Việt.
Về phía cơ quan quản lý, bà Nguyễn Cẩm Trang – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) – cho biết Việt Nam vẫn đang đàm phán kỹ thuật với Mỹ, đặc biệt liên quan đến vấn đề trung chuyển, để làm rõ các quy định và giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong sản xuất. Đồng thời, Bộ khuyến nghị doanh nghiệp tiếp tục tận dụng các hiệp định thương mại tự do và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nhằm duy trì sự tăng trưởng ổn định cho ngành gỗ.
Nguồn: TTXVN, baotintuc.vn
